TSUE: Wyczerpanie prawa do kopii programu komputerowego

W dniu 3.7.2012 r. zapadł wyrok w sprawie UsedSoft GmbH przeciwko Oracle International Corp. (C-128/11).

Stan faktyczny sprawy przedstawiał się następująco:

Oracle tworzy i sprzedaje programy komputerowe. Programy te są sprzedawane poprzez stronę internetową, z której są pobierane pliki. Zgodnie z postanowieniami umowy nabywcy programów uzyskują bezterminowe, niewyłączne, nieprzenoszalne i wolne od opłat prawo korzystania z wszystkich produktów i usług Oracle, wyłącznie do własnego użytku gospodarczego. 

UsedSoft sprzedaje używane licencje na programy komputerowe, a w szczególności używane licencje na korzystanie z programów komputerowych Oracle. UsedSoft nabywa w tym celu od klientów Oracle takie licencje lub ich części, jeśli pierwszy nabywca początkowo kupił te licencje na korzystanie dla takiej ilości użytkowników, która przekraczała jego potrzeby.

Klienci UsedSoft, którzy nie są posiadaczami danego programu komputerowego Oracle, pobierają go, po nabyciu takiej używanej licencji, bezpośrednio ze strony internetowej Oracle. Natomiast klienci, którzy są już posiadaczami tego programu komputerowego i którzy dokupują licencje dla dodatkowych użytkowników, są nakłaniani przez UsedSoft do skopiowania programu komputerowego do pamięci głównej komputerów tych użytkowników.

Spółka Oracle chcąc powstrzymać takie praktyki UsedSoft wytoczyła przeciwko niej powództwo.

W związku z zaistniałymi wątpliwościami sąd odsyłający postanowił zawiesić postępowanie i zwrócił się do Trybunału z następującymi pytaniami:

„1)      Czy ten, kto może powołać się na wyczerpanie prawa do [rozpowszechniania] kopii programu komputerowego, jest »uprawnionym nabywcą« w rozumieniu dyrektywy art. 5 ust. 1 dyrektywy 2009/24?

2)      W razie udzielenia odpowiedzi twierdzącej na pytanie pierwsze: czy prawo do [rozpowszechniania] kopii programu komputerowego wyczerpuje zgodnie z art. 4 ust. 2 dyrektywy 2009/24 […] sporządzenie przez nabywcę kopii poprzez [pobranie] programu z Internetu na nośnik danych za zgodą [podmiotu praw autorskich]?

3)      W razie udzielenia odpowiedzi twierdzącej również na pytanie drugie: czy również ten, kto nabył »używaną« licencję na oprogramowanie, może w odniesieniu do sporządzenia kopii programu powołać się »jako uprawniony nabywca«, na podstawie art. 5 ust. 1 i art. 4 ust. 2 dyrektywy 2009/24, na wyczerpanie prawa do [rozpowszechniania] kopii programu komputerowego sporządzonej przez pierwszego nabywcę poprzez [pobranie] programu z Internetu na nośnik danych za zgodą [podmiotu praw autorskich], jeżeli pierwszy nabywca usunął swoją kopię programu albo jej nie używa?”.

Na tak postawione pytania Trybunał odpowiedział następująco:

1)      Wykładni art. 4 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych należy dokonywać w taki sposób, iż prawo do rozpowszechniania kopii programu komputerowego zostaje wyczerpane, jeśli podmiot praw autorskich, który zezwolił, choćby i nieodpłatnie, na pobranie tej kopii z Internetu na nośnik danych, również przyznał, w zamian za zapłatę ceny mającej umożliwić mu uzyskanie wynagrodzenia odpowiadającego wartości gospodarczej kopii dzieła, którego jest on właścicielem, prawo do nieograniczonego w czasie korzystania z tej kopii.

2)      Wykładni art. 4 ust. 2 oraz art. 5 ust. 1 dyrektywy 2009/24 należy dokonywać w ten sposób, iż w przypadku odsprzedaży licencji na korzystanie obejmującej odsprzedaż kopii programu komputerowego pobranej ze strony internetowej podmiotu praw autorskich, licencji, która została początkowo przyznana pierwszemu nabywcy przez ten podmiot praw autorskich na czas nieograniczony i w zamian za zapłatę ceny mającej mu umożliwić uzyskanie wynagrodzenia odpowiadającego wartości gospodarczej kopii jego dzieła, drugi nabywca tej licencji, podobnie jak każdy następny, mogą się powołać na przewidziane w art. 4 ust. 2 tej dyrektywy wyczerpanie prawa do rozpowszechniania, i, co za tym idzie, mogą zostać uznani za uprawnionych nabywców kopii programu komputerowego w rozumieniu art. 5 ust. 1 tej dyrektywy i korzystać z przewidzianego w tym przepisie prawa do zwielokrotniania.

Wyrok w sprawie C-128/11